ถอดหน้ากาก! ไขประวัติผีตาโขน จากภูตผีสู่ประเพณีรื่นเริง

คุณเคยได้ยินเรื่อง ‘ผีตาโขน’ ไหม? 

ภูตผีที่มีหน้าตาโดดเด่นด้วยหน้ากากไม้ใหญ่ ตกแต่งสีสันสดใส มีปากและดวงตาน่าเกรงขาม 

แท้จริงแล้วผีตาโขนเป็นปีศาจร้ายน่ากลัวดังที่ปรากฏในเรื่อง “การิน ปริศนาคดีอาถรรพ์ ขบวนแห่ภูต ป่าอาถรรพ์” หรือไม่? 

วันนี้เรามาทำความรู้จักผีตาโขนให้มากขึ้นกันค่ะ!

 

ผีตาโขน ก็คือ ผีตามคน 

          มีเรื่องเล่าขานกันมาว่าจริงๆ แล้ว ผีตาโขน เพี้ยนมาจากคำว่า ผีตามคน ค่ะ!  ซึ่งคำๆ นี้มีที่มาจาก มหาเวสสันดรชาดก หรือชาดกในพระพุทธศาสนาสมัยที่พระพุทธเจ้าเสวยชาติเป็นพระเวสสันดร 

          พระเวสสันดรและพระนางมัทรีซึ่งเป็นพระมเหสีถูกขับไล่ออกจากเมืองและเข้าไปบำเพ็ญเพียรอยู่ในป่า เมื่อถูกเชิญเสด็จกลับเมืองกลับสู่เมืองหลวง ผีป่าหลายตนและเหล่าสัตว์นานาชนิดได้ออกมาส่งทั้งสองพระองค์ด้วยความอาลัยรัก ผีเหล่านั้นจึงถูกเรียกว่า ผีตามคน ต่อมาได้ออกเสียงเพี้ยนกันไปเรื่อยๆจนกลายเป็น "ผีตาโขน" อย่างในปัจจุบันค่ะ

รู้จักกับเทศกาลผีตาโขน

 

          ผีตาโขนไม่ได้เป็นเพียงความเชื่อในนามธรรมเท่านั้นนะคะ ยังมีเทศกาลให้เห็นเป็นรูปธรรมอีกด้วย ในประเทศไทยจะมีเทศกาลผีตาโขนซึ่งชาวจังหวัดเลยปฏิบัติสืบต่อกันมา เทศกาลนี้จะจัดขึ้นในช่วงเดือนมิถุนายนถึงต้นเดือนกรกฎาคมของทุกปี โดยจัดร่วมกับงานบุญหลวงที่วัดโพนชัย อำเภอด่านซ้าย เนื่องจากชาวจังหวัดเลยเชื่อกันว่าบรรพชนที่เสียชีวิตไปแล้วจะกลายเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่อาจช่วยดลบันดาลให้เกิดความอุดมสมบูรณ์หรือความหายนะกับบ้านเมืองก็ได้ จึงได้จัดการละเล่นขึ้นเพื่อสร้างความพอใจและบวงสรวงบูชาบรรพชนของตนค่ะ


          ไม่ว่าจะเป็นเด็กเล็ก เด็กวัยรุ่น หรือผู้ใหญ่ ทั้งหญิงและชายก็สามารถเข้าร่วมสนุกในเทศกาลนี้ได้ทุกคน (แต่ผู้หญิงจะไม่ค่อยเข้าร่วมด้วยเท่าไหร่หรอกนะคะเพราะเป็นการละเล่นที่ค่อนข้างผาดโผนและซุกซน) ขบวนแห่ผีตาโขนจะออกมาร่วมเดินขบวนอัญเชิญและแห่พระอุปคุตมาประดิษฐานที่วัด พระอุปคุตก็คือพระที่ผู้คนเชื่อว่ามีฤทธานุภาพมาก ป้องกันภัยอันตราย มอบความสุขสวัสดีให้แก่บ้านเมืองได้นั่นเอง 

ผีตาโขน กับ ผีป่า แห่งนิศาพาณิชย์

          ในซีรีส์ของเด็กหนุ่มอาถรรพ์แห่งพูนิก้าได้มีการนำเรื่องเล่าผีตาโขนมาดัดแปลงแต่งเติมจินตนาการให้เข้ากับหนังสือ ‘การิน ปริศนาคดีอาถรรพ์’ ด้วยล่ะค่ะ! อย่างตอน ‘คดีขบวนแห่ภูต ป่าอาถรรพ์’ ก็จะเล่าเกี่ยวกับความเชื่อจากจินตนาการที่บอกว่าผีในป่าก็คือวิญญาณที่ไม่ไปสู่สุขคติ วนเวียนและหิวโหยอยู่ในป่า (เนื่องจากทำพิธีจัดการศพโดยนำร่างไปทิ้งไว้กลางป่า)

          และเพื่อความสงบสุขระหว่างโลกคนเป็นกับคนตาย มนุษย์จึงต้องเซ่นไหว้ของกินแก่ผีป่า ทว่านานวันเข้าผู้คนต่างก็ละเลยประเพณีนี้ไป แต่สิ่งที่ไม่หายไปพร้อมกับประเพณีก็คือเหล่าวิญญาณที่กำจัดความหิวโหยของตนเองไม่ได้ พวกเขาจึงเริ่มออกจากป่าเพื่อดับความหิวในตัว ซึ่งการกระทำของเหล่าผีป่าได้ส่งผลร้ายแก่มนุษย์ที่อยู่อีกฟากโลกหนึ่ง

          ทุกอย่างได้เริ่มต้นขึ้นเมื่อเกิดเหตุการณ์สุดประหลาดเหตุการณ์หนึ่งในโรงเรียน ท้องฟ้ามืดครึ้ม บรรยากาศชวนฝนตก หากสิ่งที่ร่วงลงมากลับไม่ใช่หยดน้ำ แต่เป็นซากศพนกที่หล่นลงมามากมาย พร้อมกับฝันประหลาดราวกับว่าไม่อยากให้ลัลทริมาอยู่ที่โรงเรียนแห่งนี้ต่อไป เพื่อปกป้องเพื่อนๆ และตัวเธอเอง ลัลทริมาจึงตัดสินใจค้นหาความจริงของคดีนี้และเลือกเผชิญหน้ากับเด็กหนุ่มที่ใครๆ ต่างก็ไม่อยากเฉียดเข้าใกล้อย่าง การิน ด้วยตัวเธอเอง 

การิน ปริศนาคดีอาถรรพ์ ขบวนแห่ภูต ป่าอาถรรพ์

          งั้นเรามาทำความรู้จักกับ ‘การิน ปริศนาคดีอาถรรพ์ คดีขบวนแห่ภูต ป่าอาถรรพ์’ กันสักเล็กน้อย การินคดีนี้เป็นการ์ตูนตอนที่ 2 ของซีรีส์ การิน ซึ่งตีพิมพ์ในเดือนตุลาคมปี 2551 หรือหลังจากตีพิมพ์คดีแรกคืนลอยกระทงสีเลือดได้ 3 เดือน ความยาว 2 เล่มจบ (บทแรก และ บทจบ) ปัจจุบันวางขายด้วยฉบับ re-cover 

   

 

          เรียกได้ว่าแทบไม่มีแฟนคลับพูนิก้าคนไหนไม่รู้จักชื่อ การิน หรือแม้แต่คนทั่วไปเองก็ยังคุ้นตากับชื่อของเขาที่อยู่บนหนังสือเล่มสีดำอันเป็นเอกลักษณ์ เรื่องราวของเด็กหนุ่มที่หลงใหลในอาถรรพ์ ทุ่มเททั้งชีวิตเพื่อเข้าสู่ศาสตร์มืดแต่ตัวเองกลับไม่มีพลังสัมผัสถึงสิ่งดำมืดได้ เขาได้มาเจอกับนักเรียนสาวที่เพิ่งย้ายเข้ามาใหม่ ลัลทริมา ผู้หวังจะมีชีวิตธรรมดา แม้ว่าตัวเองมีสัมผัสที่หก หรือ ญาณอาถรรพ์ อยู่กับตัวก็ตามที 

          คดีขบวนแห่ภูตป่า อาถรรพ์ไม่เพียงทำให้ผู้อ่านได้ลุ้นระทึกและสนุกไปกับการไล่หาความจริงสีดำที่มีเรื่องเล่าผีตาโขนเป็นพื้นหลังเท่านั้น แต่เล่มนี้ยังสอดแทรกถึงเนื้อหาด้านมิตรภาพไว้ด้วยอย่างลงตัว มอบความรู้สึกอบอุ่นที่แทรกเข้ามาด้วยเรื่องของความเข้าใจและไว้ใจกันระหว่างเพื่อนไม่เพียงแค่เพื่อนของลัลทริมาเท่านั้น แต่มีเนื้อหาที่เจาะลึกไปถึงภูมิหลังความสัมพันธ์ฉันท์เพื่อนคนหนึ่งของการินด้วยเช่นกันค่ะ

          ทั้งผีป่าจากเรื่องการินและตำนานผีตาโขนของชาวด่านซ้ายทำให้เห็นว่าวิญญาณและภูติผีป่าต่างเป็นความเชื่อที่มีมาอย่างยาวนานตกทอดจนเกิดเป็นประเพณีให้คนปัจจุบันได้เห็นและรับรู้ถึงความเชื่อที่เคยมีมา เป็นประเพณีที่เชื่อว่าจะทำให้ทั้งโลกคนเป็นและคนตายต่างมีชีวิตที่สงบสุข ทั้งนี้ความเชื่อก็เปลี่ยนแปลงได้ตามแต่ยุคสมัย การจะเชื่อเรื่องราวหรือประเพณีใดก็ตามแต่ เป็นเรื่องที่ขึ้นอยู่กับวิจารณญาณของแต่ละคนนะคะ

         หากเพื่อนๆ คนไหนมีตำนานอื่นที่น่าสนใจ ลองแชร์มาแบ่งปันกันได้นะค้า~
         แล้วพบกันในบทความถัดไปค่ะ ^^

✎ ✎ ✎ ✎ ✎ ✎ ✎ ✎ ✎ ✎ ✎ ✎ ✎

ไม่อยากพลาดบทความดี ๆ กดติดตาม Punica LINE official คลิก!